İş Güvenliği Hizmetlerinde Fiyat Politikası ve Maliyet Unsuru
Gelişmiş ülkelerde iş kazası oranları günden güne azalmakta iken bizdeki gelişme beklenen düzeyin çok altında. Hala birçok canların yitip gittiği ülkemizde Avrupa Birliği’ne uyum sürecinde başladığımız bu yolculuk daha birçok gelişmenin habercisi.
Yönetmeliklerde yapılan değişiklikler alınan önlemlerin yetersiz olduğunu gösteriyor ki hala yasal düzenlemeler yapılıyor.
Çok değil yakın bir geçmişte İş güvenliği hizmetlerinin alınması noktasında işletmeler yıllık bütçelerine bir de bu hizmetleri eklediler. Ancak birçok işletme iş sağlığı ve iş güvenliği hizmetlerini bir mali yük olarak gördükleri sürece çözüme ulaşmaktan çok uzak olacağız.
Bunun için devlet, işverenler için teşvik sistemleri oluşturmalı, iş güvenliği hizmet alımları için gerekirse bir taban fiyat belirlemelidir. Belirsiz bir fiyat politikası olunca işveren kaliteli ve düzenli hizmetten ziyade en ucuzuna yönelmek istiyor.
Haliyle bu hizmetler mevzuatta belirtildiği şekilde ifa edilmek yerine, yasak savmak, zorunluluk gereği oldu bittiye getirmek, kağıt üzerinde imzaların alındığı bir sistem olarak yürütülmeye çalışılıyor. Bu bizleri başarıya götürebilir mi? Hizmet verdiğiniz işvereni hem denetle, hem eksikliklerini belirle, yapmazsa şikayet et! Hizmeti veriyorsunuz, sonrasında ödeme yapması için faturayı işverene uzatıyorsunuz. Buna bir çözüm üretmek gerekiyor.
Öte yandan fiyat politikasında da bir açmaz bulunmakta.
18.12.2014’te işyeri hekimlerinin ve 30.04.2015 tarihinde ise iş güvenliği uzmanlarının çalışma saatlerini belirleyen yönetmeliklerde çeşitli düzenlemeler yapıldı. 01.01.2016 tarihinden itibaren, yani çok değil 7 ay sonra, bugün az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli işletme sınıflarında çalışan başına ayrılan süre işyeri hekimleri için sırasıyla 4-6-8 dakika iken 5-10-15 dakika; iş güvenliği uzmanları için 6-8-12 dakika iken 10-20-40 dakika olacak.
Bunu örnekle anlatmak gerekirse; 20 kişinin çalıştığı çok tehlikeli bir işyerinde hekim için ayrılan hizmet süresi 3 saat iken 5 saat olacak; iş güvenliği uzmanı için ayrılan hizmet süresi ise 4 saat iken 14 saat olacak.
İşveren, 2016 yılında hekim için şu ana kadar ödediği hizmet bedelinin 1,5-2 katı; iş güvenliği uzmanı için ödediği hizmet bedelinin ise 2-3 katı gibi bir fiyat teklifiyle karşı karşıya kalacaktır.
Bu nedenle, işveren aldığı hizmetin ucuzluğundan ziyade; kaliteli, kurallara uygun, ödediği ücretin hakkı olan hizmeti almak isteyecektir.
Ümit Sedat Bayram
27.05.2015