OSGB Nedir?
İş hayatımızda yeni bir kavram; Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi.
2013 yılının başından itibaren duymaya başladığımız bu kavram, yani kısaca OSGB, özellikle Avrupa Birliği mevzuatına uyum sürecinde iş sağlığı ve güvenliği alanındaki değişimlerle iş hayatımızda önemli bir yer tutmaya başlamıştır. Ölümlü iş kazalarının ve yaralanmaların önüne geçebilmek için yapılan bu değişim sürecinde alınacak yol, kanunlar ve bunlara dayalı yönetmeliklerle belirlenmiştir. OSGB’ler, işverenlere bu hususlarda danışmanlık yapan yetkili kurumlar olarak öne çıkmaktadırlar.
Giderek yetkileri ve önemi artan; bugün itibariyle yaklaşık 90 tanesi Antalya’da faaliyet gösteren OSGB’lerin sayısı Türkiye’de 1.700’leri bulmuştur.
Peki nedir bu Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi? Faaliyet alanları nelerdir? Neden bu kadar çok gündemde olmaya başlamıştır?
Bünyelerinde en az birer adet iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve sağlık personeli bulundurmak zorunda olan OSGB’ler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yetkilendirilmişlerdir. 01 Ocak 2013 tarihinde yürürlüğe giren 6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu”nda belirtilen işletmelerin bu konulardaki yükümlülüklerini yerine getirme amacıyla hareket etmektedirler.
OSGB’ler, faaliyet alanlarına göre tehlike sınıfları belirlenen işletmelerle sözleşme yaparak hizmet verirler. Bu hizmetlerin süreleri de çalışan sayısına ve işyerinin tehlike sınıfına göre farklılık arz etmektedir. OSGB’lerin yetki ve sorumlulukları “İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği” ile belirlenmiştir. En asil görevi, işyerlerinde sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturulmasına katkı sağlamaktır.
Bir anlamda rehberlik hizmeti sunan OSGB’ler, işyerlerinde olası sağlık ve güvenlik risklerine karşı koruyucu, önleyici ve düzeltici faaliyetlerle işlemlerini yürütmektedir. Çalışma ortamında işverene öneriler sunarak yol göstermek, çalışanların eğitimlerine katkı sağlamak da OSGB’lerin görevleri arasındadır.
İş güvenliği uzmanları ile işyeri hekimleri, iş sağlığı ve güvenliği alanındaki çalışmalarını işletme çalışanları ve işveren ile birlikte yürütür. Böylece ortak bir çalışma ile işyerlerindeki tehlikeler ve bunlara bağlı riskler tespit edilerek raporlandırılır, öneriler sunulur ve bu önerilerin yerine getirilip getirilmediği ile ilgili gerekli kontroller OSGB’ler tarafından yapılır.
OSGB’lerin bünyesinde ve işyerlerinde istihdam edilen iş güvenliği uzmanları işletmelerde en büyük sorumluluğu alan kişilerdir. Uzmanlar, çalışanların iş kazalarına maruz kalmamaları ve meslek hastalığına tutulmamaları için işyerlerinde gerekli çalışmaları işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli ile birlikte yürütür. Bu aşamada işyeri hekimlerinin yapacağı çalışmalar, çalışanların sağlık ve güvenliği açısından çok önem taşımaktadır.
2014 yılında meydana gelen Soma ve Ermenek maden kazaları, inşaatlarda yüksekten düşmeler, denetim eksikliğinden kaynaklanan asansör kazaları, çıkılan bu uzun yolculukta daha ciddi politikaların geliştirilmesi gerekliliğine işaret etmektedir. Denetimlerin devlet tarafından yeterli şekilde yapılması, önlemlerin daha sık alınmasına paralel, yani bu konuda çalışan profesyonellerin ve ilgili tüm kesimin üzerine düşen sorumluluğu gerektiği şekilde yapmasıyla iş kazaları, ölüm ve yaralanmalar da günden güne azalacaktır. Bunu umutla beklemek yerine radikal önlemler almak; hukuki, ahlaki ve insani bir sorumluluktur.
İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından denetlenen OSGB’lerin tarafsız bir gözle hizmet verecek olmaları; ücretlendirme politikalarının devlet tarafından belirlenmesi, iş güvenliği uzmanlarının yetkilerinin artırılması, işveren ve çalışan eğitimlerine daha fazla önem verilmesi ülkemizin hakettiği sağlıklı ve güvenli çalışma ortamlarına ulaşılmasında önemli bir rol oynayacaktır.
OSGB’ler yürüttüğü hizmetlerde üstlendiği sorumlulukların vicdani boyutlarının farkında olmalıdırlar. Önyargılardan uzak, istihdama sağladığı mühendis ve teknik kadrolarıyla, üstlendiği bu önemli misyonda OSGB’lerin ticari kimliklerinin altında insani değerlerle hareket ettiği ve etmesi gerektiği de gözardı edilmemelidir.